Professional ussatlygyň syrlary: L.N. Amanowanyň açyk sapagy
Häzirki zaman sazçylyk bilim ulgamynda solfejio dersi däp bolşy ýaly iň çylşyrymly we düýpli dersleriň biri hasaplanylýar. Ýakynda biziň okuw mekdebimizde ýokary derejeli mugallym Amanowa Larisa Nadyrowna "Solfejio sapagynda işleriň dürli görnüşleri" diýen tema boýunça “Kirişli saz gurallary” bölüminiň dördünji ýyl talyplary bilen açyk sapak geçirdi.
Sapagyň esasy maksady — geljekki hünärmenleriň saz ukybyny terbiýelemekde toplumlaýyn çemeleşmäni görkezmekden ybarat boldy. Sapak kalbyň "guralyny" inçelik bilen sazlamakdan başlap, çylşyrymly seljeriş işlerine çenli dowam etdi. Larisa Nadyrowna indiki ýerine ýetirjek işleriň binýady bolan sapagyň ilkinji minutlaryndan talyplary işjeňlige çekip, taýýarlyk intonasiýa we ritm gönükmelerinden başlady.
Halypa mugallym solfejirlemä aýratyn üns berdi. Gatnaşan kärdeşler talyplaryň dürli kynçylykdaky nusgalaryň üstünde ussatlyk bilen işleýişlerine şaýat boldular. Köp sesli gönükmeleriň ýerine ýetirilmegi sapagyň bezegine öwrüldi. Saýlanyp alnan dürli stillerdäki saz materiallary talyplara diňe bir arassa aýtmagy däl, eýsem saz döwürleriniň çuňlugyna düşünýändiklerini görkezmäge hem mümkinçilik berdi.
L.N. Amanowanyň hödürlän gymmatly usulyýet täzelikleriniň biri hem eşidiş derňewiniň görnüşleridir. Halypa bu amaly iki görnüşe bölmegi maslahat berýär: tehniki we umumylaşdyrylan seljerme. Tehniki seljerme talyplara saz diliniň elementlerini bada-bat tanamaga kömek etse, umumylaşdyrylan seljerme saz eseriniň çeper keşbini bitewi kabul etmegi öwredýär. 4-nji ýyl talyplarynyň mysalynda bu usulyň iş ýüzünde görkezilmegi, onuň ýokary netijeliligini we intellektual çuňlugyny subut etdi.
Sapak auditoriýada aýratyn gyzyklanma döreden döredijilikli işler bilen tamamlandy. Skripkaçy talyplar özleriniň esasy guralynda çalmak bilen bir wagtda aýdym aýtmak ukybyny, şeýle hem kakylyp çalynýan saz gurallaryň, ýagny depregiň anyk ritmi astynda berlen tabşyryklary ýerine ýetirmek başarnygyny görkezdiler. Bu gönükmeler professional taýdan ösüş üçin zerur bolan ritm duýgusyny we koordinasiýany ösdürmegiň ähmiýetini has-da aýdyňlaşdyrdy.
Geçirilen bu açyk sapak diňe bir bilimleriň görkezilmegi bolman, eýsem hakyky mugallymçylyk ussatlygynyň şaýatlygyna öwrüldi. L.N. Amanowanyň sapagy örän täsirli, peýdaly we ylham beriji bolup, aýratyn-da uly kärdeşlerinden tejribe öwrenýän ýaş mugallymlar üçin nusgalyk boldy. Mugallymyň döredijilikli çemeleşmesi we professional duýgurlygy talyplaryň ussatlygy bilen utgaşyp, bu wakany okuw mekdebiniň usulyýet durmuşynda peýdaly ädim hökmünde üstünlükli hasaplaýaryn.
«Meniň ýaly ýaş hünärmen üçin bu sapaga gatnaşmak örän möhüm we peýdaly tejribe boldy. Larisa Nadyrowna çylşyrymly temalary talyplara düşnükli bolar ýaly nähili tertipleşdirip bolýandygyny aýdyň görkezdi. Eşidiş seljermesini tehniki we umumylaşdyrylan görnüşlere bölmek usuly mende aýratyn gyzyklanma döretdi — bu usuly öz işimde ulanmagy meýilleşdirýärin.
Kakylyp çalynýan saz gurallary ulanmak ýa-da skripka çalmak bilen aýdym aýtmagy utgaşdyrmak ýaly döredijilikli işleri maňa sapaklary guramakda täze pikirleri berdi. Tejribeli halypadan öwrenmäge döredilen mümkinçilik üçin minnetdarlygymy bildirýärin we alan bilimlerimi hem-de usulyýet maslahatlaryny mundan beýläk mugallymçylyk işimde ulanmagy maksat edinýärin».
Jennet Orazowa
“Sazyň taryhy we nazaryýeti”
bölüminiň mugallymy
